Trong hành trình hơn một thế kỷ của Thủ đô Hà Nội, có một công trình không chỉ mang giá trị kỹ thuật và kiến trúc mà còn in đậm dấu ấn lịch sử – văn hóa, đó là cầu Long Biên. Giữa dòng chảy bất tận của thời gian, cây cầu ấy vẫn lặng lẽ vắt mình qua sông Hồng, như một nhịp nối thiêng liêng giữa quá khứ và hiện tại của mảnh đất ngàn năm văn hiến.
Cầu Long Biên được khởi công xây dựng vào năm 1898, hoàn thành năm 1902, do hãng Eiffel (Pháp) thiết kế và thi công. Khi ấy, cây cầu được xem là một kỳ tích kỹ thuật, là cây cầu thép đầu tiên bắc qua sông Hồng, mở ra giai đoạn phát triển mới trong quy hoạch và giao thông đô thị Hà Nội. Với chiều dài hơn 1.600m, mang kiến trúc vòm thép điển hình của châu Âu cuối thế kỷ 19, cầu Long Biên không chỉ là công trình giao thông trọng yếu mà còn là minh chứng sống động cho quá trình đô thị hóa sớm ở Hà Nội dưới thời Pháp thuộc. Cầu từng có tuyến đường sắt chạy chính giữa, hai bên dành cho xe thô sơ và người đi bộ – tạo nên hình ảnh vừa hiện đại, vừa rất đời thường của một Hà Nội đang chuyển mình, giao thoa giữa hai nền văn hóa Đông – Tây.

Trải qua hai cuộc kháng chiến chống Pháp và chống Mỹ cứu nước, cầu Long Biên đã trở thành một huyết mạch giao thông vận tải quan trọng, đồng thời là mục tiêu ném bom ác liệt của không quân Mỹ. Qua hàng chục trận bom, cây cầu nhiều lần bị đánh sập rồi lại được sửa chữa. Mỗi lần được dựng dậy là một lần minh chứng cho ý chí kiên cường, bất khuất của người dân Hà Nội. Cầu Long Biên không chỉ gắn với những sự kiện lớn của đất nước, mà còn in đậm trong ký ức của bao thế hệ người dân Thủ đô – là tiếng còi tàu ngân vang sớm hôm trên sông, là những gánh hàng rong tấp nập mỗi bình minh, là bước chân người lính lặng lẽ ra trận, là những buổi hò hẹn giản dị bên lan can cầu gió lộng. Từ đó, cây cầu đã vượt lên trên giá trị của một công trình giao thông – để trở thành một phần trong tâm thức người Hà Nội, là biểu tượng sống động của lịch sử, ký ức và tình cảm gắn bó không thể thay thế.

Trong chủ đề “Hà Nội, thế kỷ 19, 20” thuộc trưng bày thường xuyên tại Bảo tàng Hà Nội, cây cầu ấy sẽ không chỉ “hiện lên” qua những tư liệu, hình ảnh, mà sẽ kể lại những điều mà thời gian chưa từng xóa nhòa – những ký ức đã in đậm trong tâm khảm người Hà Nội, những câu chuyện lặng thầm mà sâu sắc về một thời đã qua. Bằng ngôn ngữ của lịch sử kết hợp cùng công nghệ trưng bày hiện đại, tất cả sẽ hiện diện như một nhân vật sống động, dẫn lối người xem bước vào dòng chảy ký ức hơn một thế kỷ của Thủ đô Hà Nội.

Bảo tàng Hà Nội sẽ khai mạc Trưng bày thường xuyên trong thời gian sắp tới. Trân trọng kính mời quý vị đến tham quan, để lắng nghe câu chuyện của cây cầu mang linh hồn thành phố và cùng sống lại những khoảnh khắc không bao giờ cũ của Hà Nội./.
Thùy Dương




