CHIM DI CƯ Ở HÀ NỘI

Năm 2008, tỉnh Hà Tây, huyện Mê Linh (tỉnh Vĩnh Phúc) và 4 xã thuộc huyện Lương Sơn (tỉnh Hòa Bình) đã chính thức hợp nhất về thành phố Hà Nội và Hà Nội trở thành thủ đô có diện tích lớn thứ 17 trên thế giới. Quyết định mở rộng đã giúp cho diện tích thủ đô tăng lên gấp đôi so với trước và cùng với đó là các loại sinh cảnh của Hà Nội cũng trở lên rất phong phú, đa dạng. Hà Nội có diện tích rừng thường xanh trên núi thấp thuộc huyện Ba Vì, rừng trên núi đá vôi thuộc các huyện Chương Mỹ, Mỹ Đức. Bên cạnh đó, Hà Nội nằm trong vùng Đông Bắc, là điểm dừng chân quan trọng trên tuyến đường di cư Đông Á – Úc Châu của các loài chim. Do đó, Hà Nội là nơi trung chuyển, nơi nghỉ chân của các loài chim trong mùa di cư. Đa số các loài chim di cư sẽ dừng chân dọc theo các triền sông, bãi bồi, hoặc các ao hồ nước cạn, vùng ngập nước, …

Thành phố Hà Nội có những khu vực có giá trị bảo tồn đa dạng sinh học cao, trong đó sông Hồng đoạn chảy qua thành phố Hà Nội có chiều dài khoảng 120km (chảy qua 17 quận, huyện, thị xã) với nhiều bãi giữa, bãi bồi có diện tích lớn và là nơi sinh sống của nhiều loài động vật hoang dã, đặc biệt là các loài chim. Các bãi bồi, bãi giữa sông Hồng trên địa bàn Hà Nội là nơi dừng chân, trú đông, sinh sống, làm tổ của nhiều loài chim hoang dã, chim di cư. Theo các nghiên cứu mới đây ở các bãi bồi, bãi giữa sông Hồng ở Hà Nội đã ghi nhận được sự có mặt của ít nhất 232 loài chim, trong đó có 192 loài di cư, trong đó có nhiều loài nguy cấp và quý hiếm như: Sẻ đồng ngực vàng, Đớp ruồi lưng xám, Choắt lớn mỏ vàng,… và danh mục các loài chim ở Hà Nội được bổ sung 2 loài mới là Sáo đá xanh và Vịt vàng.

Với đặc tính di cư theo mùa, chim di cư được xem là tiêu chí tốt nhất để đánh giá sự đa dạng sinh học của vùng đất đó. Các loài chim di cư với những hành trình di trú dài ngày rất dễ bị tổn thương do sự biến đổi môi trường. Để hoàn thành hành trình di cư hàng năm, các loài chim di cư cần các điểm dừng chân nghỉ ngơi và nguồn thức ăn dồi dào để tiếp sức. Hiện nay sự phát triển của các ngành công nghiệp, nông nghiệp và đô thị hóa đã làm ô nhiễm môi trường, biến đổi khí hậu, môi trường tự nhiên của chim di cư và nhiều loài động thực vật khác bị thu hẹp, thậm chí là biến mất. Điều đó có nghĩa là sẽ có ít điểm dừng chân, lượng thức ăn bị hạn chế cho các loài chim di cư trong hành trình của chúng. Bên cạnh đó nạn săn bắt, buôn bán các loài quý hiếm cũng trở thành mối đe dọa đối với các loài chim hoang dã.

Với nội dung trưng bày về Thiên nhiên Hà Nội ở tầng 2 và chuyên đề “Đất lành chim đậu” tại không gian sân vườn, Bảo tàng Hà Nội mong muốn giới thiệu những thông tin khái quát và chim di cư Hà Nội, thu hút sự quan tâm của công chúng, từng bước nâng cao nhận thức về giá trị, tầm quan trọng và vẻ đẹp của các loài chim tại Thủ đô Hà Nội.

                              Nguyễn Minh Tú- Phòng Trưng bày – Tuyên truyền