Tiếng Việt
English
Trải qua những bước thăng trầm của lịch sử, nhà ga giữa lòng thủ đô này là chứng nhân bi hùng của dân tộc , tiếp tục chứng kiến khát vọng vươn mình đổi mới, phát triển.
Để phục vụ công cuộc khai thác thuộc địa, người Pháp đã xây dựng và mở mang các công trình giao thông trên khắp Đông Dương. Ga tàu, bến xe mọc lên ở nhiều nơi.
Năm 1895, Toàn quyền Đông Dương Paul Doumer quyết định xây dựng ga Hà Nội ở khu chợ Hàng Cỏ. Công trình nằm trên diện tích 216.000m2, do kỹ sư Boreil thiết kế năm 1898, hoàn thành năm 1902. Đây cũng là lúc cây cầu Long Biên vượt sông Hồng được khánh thành và đường sắt Hà Nội – Lạng Sơn thông tuyến. Đến năm 1906, Pháp xây xong tuyến đường sắt Hà Nội – Lào Cai.
Trong quá trình xây dựng, kiến trúc tòa nhà đã thay đổi, kiến trúc ga hiện đại với 3 lớp mái uốn lượn, hai tòa tháp hai bên và đặc biệt là phần mái dốc kiểu Á Đông thay bằng mái Mansard, đặc trưng của phong cách Tân cổ điển. Tòa nhà chính nằm trên đường Mandarine (phố Lê Duẩn hiện nay). Đại sảnh rộng, nóc cao, là nơi đợi tàu và cửa dành cho hành khách đi vé hạng sang. Hai bên đại sảnh là các phòng làm việc, nơi bán vé và cân hàng hóa.
Là ga trung tâm ở Hà Nội, từ đây tỏa đi các nơi, phía nam đến tận Sài Gòn, Mỹ Tho, phía bắc, sang Vân Nam, Quảng Tây (Trung Quốc). Ga Hà Nội đóng vai trò quan trọng trong lịch sử đấu tranh và bảo vệ đất nước cũng như lịch sử phát triển của ngành đường sắt Việt Nam.
Cuối năm 1945 đầu 1946, từ Ga Hà Nội, ngày đêm các đoàn tàu hối hả đưa các đoàn quân Nam tiến từ các địa phương vào Nam chống quân xâm lược Pháp, mang trên mình những lá cờ đỏ sao vàng, ảnh Chủ tịch Hồ Chí Minh, những biểu ngữ, khẩu hiệu hào hùng.
Kháng chiến toàn quốc bùng nổ, ga Hàng Cỏ mang đầy vết đạn bom, từ ga Hàng Cỏ xuống tới ga Văn Điển, nhiều đoạn đường ray bị bóc, sau đó được phục hồi dần từ tháng 3/1947.
Trong suốt những năm kháng chiến chống Mỹ, ga Hàng Cỏ trở thành mục tiêu ném bom của máy bay Mỹ cùng với các cơ sở lân cận như Bệnh viện Bạch Mai, phố Khâm Thiên,… Nhiều đoạn đường sắt bị cắt, bản thân ga Hàng Cỏ ngày 21.12.1972 đã bị một quả bom lớn ném trúng, ngôi nhà đại sảnh, nơi treo chiếc đồng hồ lớn của nhà ga, bị đánh sập hoàn toàn. Trong giai đoạn này, tàu hỏa và các xe tải đều phải chạy vào ban đêm.
Ga Hà Nội là nơi chứng kiến bao chuyến tàu rời ga đưa dân quân từ Bắc vào Nam theo tiếng gọi thiêng liêng của Tổ quốc. Với sự quyết tâm mãnh liệt và hoài bão của thế hệ cha anh đi trước cũng được nơi đây ghi dấu, trở thành ký ức mãi khôn nguôi.
Nhà ga được sửa chữa và cải tạo nhiều lần. Năm 1972, đại sảnh bị bom Mỹ phá sập và được xây mới năm 1976. Sau khi miền Nam được giải phóng, ngành đường sắt tiến hành khôi phục hệ thống đường sắt đặc biệt là tuyến đường sắt thống nhất hai miền Nam – Bắc được xây dựng và hoàn thành năm 1899 – 1936. Ngày nay, ga Hà Nội vẫn là đầu mối giao thông vận tải quan trọng của cả nước.
Đối với nhiều thế hệ người Hà Nội, Ga Hà Nội đã để lại nhiều dấu ấn lịch sử khó phai mờ, là nhân chứng lịch sử về “một thời đạn bom, một thời hoà bình”.
Với ý nghĩa đó trong phần trưng bày thường xuyên, Bảo tàng Hà Nội sẽ dành một không gian để giới thiệu về Ga Hà Nội ( Ga Hàng Cỏ). Đồng thời tổ chức sưu tầm những hình ảnh, tư liệu, hiện vật liên quan để phục vụ công tác trưng bày.
